Mladen Vuković,
student sociologije (u ostavci)
Na skoro
dvadesetogodišnjicu od hapšenja Teodora Kačinskog, brilijantnog američkog
matematičara i anarhiste, decenijama državnog neprijatelja broj jedan američkog
governemnt-a, čije su bombe još od dekade sedamdesetih pa sve do sredine devedestih
odzvanjale u samom nukleusu kapitalizma, u produkciji američke kompanije koja se
bavi mas-medijima Discovery Communications, snimljena je serija od osam epizoda
o životu ove kontroverzne ličnosti.
Teodor Ted Kačincki, poslednji veliki fenomen sa kraja
dvadesetog veka. Šest godina nakon rušenja Berlinskog zida, a samo tri godine kasnije od pretenciozne
Fukujamine objave o „Kraju istorije“, svojevrsnog egzaltirajućeg otpozdrava
uspostavljanju globalnog kapitalističkog poretka čija pretencioznost nadilazi čak i pretencioznost filozofskih
koncepata jednoga Hegela ili Hajdegera, u dekadi kada je “crveni” terorizam već
uveliko na zamoru, Kačinski se iz kapitalističkog centruma javlja, pored
povremenog bombaškog praksisa i ideološkom obznanom sabranom u ukupno 232
pargrafa, koji je čovečanstvu želeo da ostavi u amanet kao sopstveni ideološko-politički testament (i na taj način
izvesno i opravda svoje delovanje koje je on video kao političko i
revolucionarno), od strane agenata Federalnog Istražnog Biroa prozvanim
“Unabomber manifesto”.
Manifest, originalno
naslovljen „Industrijsko društvo i njegove posledice“, britka je kritika
tehnokratskog pandemonijuma koji je vaspostavljen nad čovečanstvom. Kačinski je
ulogu tehnologije u kapitalističkom matriksu, tragom frankfurtske škole, prepoznao,
ne kao progresivnu silu koja bi trebalo da čoveka dovede do oslobodjenja i bude
u savezu sa njegovom prirodom, već kao nadasve servilni elemenat kapitalizma čiji je prevashodni zadatak da čoveku „otupi“
čula i instinkte, otudji ga od prirode, kako unutrašnje tako i spoljašnje, upasivi
njegovu egzistenciju i učini ga indolentnim, blokirajući na taj način svaki
potencijalni impuls bunta, koji je inicijlani pokretač svake revolucije. Ničeanskim
rečnikom, čija se metaforička misao, kao svojevrsna potka prožima kroz čitav
esej, čoveka bi trebalo učiniti poslušnom ovčicom, kojoj se istine serviraju i
usvajaju bez bilo kakve kritičke promisli i intelektualnog pregnuća, koje se
tako „omamaljenje“ napasuju na bujnim kapitalističkim pašnjacima dok oko njihovih
glava „tutnjaju“ terabajti i terabajti besmislenih informacija. Manifest je
takodje u svojim uvodnim paragrafima jedna od najbritkijih kritika i analiza
političke levice, njenog političkog praksisa i angažmana, kojega Kačinski zapaža
kao jalovog, licemernog i autističnog, heterogenog i zarobljenog u hermetičnim
diskusijama, nesposobnog da dopre do širih narodnih masa. Oštrina njegovih
zapažanja zapanjunje čitaoce do današnjih dana. Neoubičajnost ove analize je
psihoanalitaičarski pristup kojim se Kačinski poslužio, posmatrajući levicu ne
kao kolektivni politički totalitet, već, usitnjavajući je do nivoa individua,
traži uzroke njene disfukcionalnosti, uzimajući za fundament analize patologiju
individualiteta, koja se kasnije kauzalnom vezom reflektuje na turobnu realnost
političke levice njegovog vremena, (pa i vremena pre njegovog!), sve do
današnjih dana , uz to, besprekorno tumačeći dinamku odnosa i korelacije
izmedju pripadnika ovog političkog korpusa. Ukratko i prosto rečeno, Kačinski
je političku levicu video kao propali projekat vodjen od strane slabih ličnosti.
Ovo je verovatno i jedan od najvažnijih razloga zbog kojega je Kačinski danas
izopšten iz političkih diskusija na levici, kojoj problem ne predstavljaju kontoroverzne
metode borbe kojima se on služio, koliko činjenica da se upravo na nju kritički
obrušio podjednako snažno kao na vladavinu i sveprisutnost tehnologije/kratije.
Ostavljajući po strani etičko procenjivanje i kategorisanje njegovog dela, potrebno
je istaći da je Kačinski, svekolikom čovečanstvu i političkim polaritetima
stavio do znanja da je individualni rat protiv kapitalizma moguć.
Zapažanja
Teodora Kačinskog stavljaju nam do znanja, izmedju ostalog, da u kapitalizmu
nema nevinih. Postoje oni malobrojni koji zavode i mnogobrojni koji su
zavedeni. Pored ove simplifikovane dualne stratifikacione predstave otvara se
jedan medjuprostor u kojem egzistira
izvestan kontigent osvešćenih, onih koji su došli do svesti o odnosima kapitalističke
moći, dinamizma, perfidnosti, ukalkulisanosti, korelacija, politizma,
ekonomizma, a koji dalje, na osnovu sopstvenih proračuna, emocije,realnosti
situacije, morala, nasledja, ili bilo čega drugog, odlučuju ili da budu
servilni agenti kapitalističke mašinerije ili da stoje pobunjenički naspram nje.
Kačinski nam stavlja do znanja da je naučnik u službi kapitalističke
reprodukcije u bilo kom obliku, koja je čitavo ideološko obzorje, a ne puki i
bezazleni semantički označitelj,
podjednako odgovoran kao političar ili vlada koja takvu politiku deklamuje.
Kada su kolibu u
kojoj je živeo i više od dve decenije, a koja je bila negde u dubinama prašuma
države Nevade, helikopterom preneli u jedan od hangara Biroa zarad veštačenja,
Kačinski je jednom od agenata koji je učestvovao u njegovom hapšenju rekao,
“Možeš doneti kolibu, ali šumu ne možeš nikako.”
Te iste šume, danas nas pitaju, “Ima li još vukova?”